والیان فیلی در سال 1006 ه.ق به دستور شاه عباس حاکم لرستان شدند. آن‌ها تا اوایل دوره‌ی قاجار بر سراسر لرستان پیشکوه و پشتکوه حکمرانی می‌کردند؛ اما فتحعلی‌شاه، پیشکوه لرستان را از زیر سلطه‌ی آن‌ها خارج ...
بیشتر
والیان فیلی در سال 1006 ه.ق به دستور شاه عباس حاکم لرستان شدند. آن‌ها تا اوایل دوره‌ی قاجار بر سراسر لرستان پیشکوه و پشتکوه حکمرانی می‌کردند؛ اما فتحعلی‌شاه، پیشکوه لرستان را از زیر سلطه‌ی آن‌ها خارج نمود و قلمروشان را محدود به پشتکوه کرد. آن‌ها تا سال 1307ه.ش در پشتکوه حکمرانی نمودند. در این سال پشتکوه به تصرف نیروهای دولتی درآمد و غلامرضاخان، آخرین والی پشتکوه، بهنحو مسالمتآمیزی به عراق رفت و با رفتن او حکمرانی والیان فیلی خاتمه یافت.
بهواسطهی حکمرانی والیان فیلی بر لرستان پیشکوه، و پشتکوه به ایلات و عشایر آن مناطق فیلی میگفتند که از نظر لهجه به سه دستهی لر، لک و کرد تقسیم میشوند؛ لرها و لکها در لرستان پیشکوه و کردهای فیلی در پشتکوه و مناطق شرقی عراق سکونت دارند .تقریباً نیمی از کردهای فیلی عراق از ساکنان اصلی مناطق شرقی عراق میباشند که بعد از تعیین حدود مرزهای ایران و عثمانی در دوره‌ی صفویه در آنسوی مرزهای ایران قرارگرفتند و نیمی دیگر از ایلات پشتکوه میباشند که به عراق مهاجرت می‌کردند. این نوشتار، تنها به بررسی اوضاع سیاسی و اجتماعی کردهای فیلی پشتکوه در دوره‌ی والیان و علل مهاجرت آن‌ها به عراق میپردازد.
